HÜDAVENDİGAR VİLAYETİ SALNAME – İ RESMİSİ (H 1325 – M 1907)
Osmanlı Arşiv Kayıtlarında Uşak Yöresinde ki Antik Şehirler hakkında en net bilgi 1907 yılı (H.1325) Bursa(Hüdavendigar Vilayeti) salnamesinde bulunur.
1907 yılında Uşak Kazası ; Hüdavendigar Vilayeti Kütahya Sancağına bağlı bir yerleşimdir.
Salnameler; Osmanlı Devleti’nde resmî ve özel kurumlar tarafından bir sene boyunca gerçekleşen olayları topluca göstermek üzere hazırlanan vilayetin coğrafi konumu, ziraat, hayvancılık, üretim, nüfus, hizmet birimlerinin durumu, siyasal olaylar, okullar, hastaneler, camiler, tekkeler, hamamlar, yollar, ormanlar gibi birçok konu ile ilgili bilgileri içeren yıllık yazımlarıdır.
Salname yıllık demektir. Osmanlı Devlet Salnameleri ilk defa 1847 yılında çıkarılmaya başlanmıştır.
Daha sonra Bakanlık, vilayetler ve özel şahıslar tarafından da çıkarılarak türleri ve sayıları zamanla artmıştır. Osmanlı salnameleri içerik bakımından yayınlandığı tarihten bir yıl öncesine ait devletin ve vilayetlerin tarihi, coğrafyası, nüfusu, idari, askeri, hukuki teşkilatları ve ekonomik durumu, eğitim yapısıyla ilgili bilgi veren önemli kaynaklardır.
Dolayısıyla son dönem Osmanlı Devleti ve şehir tarihi ile ilgili yapılan araştırmalarda(siyasi, askeri, ekonomik, sosyal, idari, teşkilat, diplomasi) gibi konularda titiz ve dikkatli kullanmak şartıyla başvurulması gereken önemli bir kaynaktır.
İşte 1907 yılında bu yıllık (salname) sayım için Uşak Merkez,Banaz ve Göbek(Ulubey) kazalarını gezip(O dönemde Eşme Manisa’ya bağlıdır,Sivaslı köy,Karahallı nahiyedir) Antik şehirleri kayıt altına alan Osmanlı memurları ;
Osmanlı Arşiv Kayıtlarında Uşak Yöresinde ki Antik Şehirler
- Dorylaion:Eskişehir
- Aizanoi:Çavdarhisar
- Alia: Kırgıl
- Appia:Abiye
- Cadoi:Gediz
- Synaos:Simav
- Ancyra Sidera:Kilise köy-Simav civarında
- Motella : Denizli-Bekilli
- Acmonia: Ahad köy-Uşak civarında
- Grimenollıyrae(Grimenouthyrai): Uşak Kafirviran(Mesudiye)-Uşak civarında
- Sebaste: Sivaslı-Selçuklar ve Pınarbaşı karyeleri arasındadır
- Temenothyrai: Uşak-Tuz pazarı cami civarında(belediye karşısı) ve Taş handa(şu an İş bankası) eski şehrin enkazından bazı eserler bulunduğu gibi Kale ardı mahallesinde(şu an polis lojmanlarının olduğu yer) bir kale ve bazı kitabeler mevcuddur
- Trajanopolis: Uşak-Ortaköy ve Çarık köyü civarında.
diye kayıt altına almıştır. Antik dönemde kurulan bu şehirler Atamız Selçuklu ve Osmanlı zamanında ortadan kaldırılabileceği mümkün iken dokunulmayarak ,saygı gösterilerek bu günlere nakli sağlanmıştır.
Bu topraklara hükmetmek için 1000yıllık tarihini bilmek yetmez..Çalınan her tarihi eser bir tarih aralığının karanlıklara gömülmesi demektir.
Lütfen Arkeolojik mirasımızı sahiplenelim,koruyalım…….
