Murat Dağı Can Kurtarır ne demek? Bu konuda mübağala etmediğimi aşağıda ki yazımı okuyunca anlayacaksınız. Gelin anlamak ve anlatmak için 124 yıl öncesine gidelim.
31 Ağustos 1894 günü Saat 19:00 civarı
Uşak Şehir Merkezi bundan 124 yıl önce 1894 yılında emsalsiz bir yangınla büyük bir yıkıma uğradı. Bu yangın Uşak kent merkezide o kadar büyük bir hasar bıraktı ki üzerinden onca sene geçmesine rağmen hala büyüklerimiz tarafından “Koca Yangın” namıyla rivayet edilir.
İzmir Hizmet Gazetesinin haberine göre ; yangın 22 saat aralıksız devam etmiş ve olaya tanıklık edip korkan çocukların ağlayışları tahammül edilemez bir hale gelmişti. Uşak Ulucami karşısında bulunan Okkaoğlu Hacı Osman Efendi’ye ait olan Pekmez Hanındaki Rum Meyhanesinde 31 Ağustos akşam saat 7 civarında çıkan Yangın ahşap binalar ve poyraz nedeniyle o kadar hızlı yayılmıştı ki Dokuz Sele Çayının güneyinde kalan bütün mahalleler cehennem yerine dönmüştü.
O gün Rum meyhanesinde birkaç Rus kızı dans ederken izleyicilerin taşkınlığı ile çıkan bu yangın , birkaç sofinin dinsizler karı oynatıyor bırakın yansınlar diye Uşak ahalisini etkilemesiyle büyüdü.
Yangın Tahribatı Yok oluş boyutlarında
Ünlü bir Fransız arkeolog ve gezgini olan Charles Félix Marie Texier, 1802 yılında Uşak ziyaretinde kent merkezinde 1500 hane olduğundan bahsetsede,bu rakam yanlış bir bilgi olsa gerektir. Çünkü; 1894 yılında ki Uşak Koca Yangınından sonra yapılan İzmir Hizmet Gazetesinin gayri resmi haberine göre 3300 hane ve 800 e yakın dükkan tamamen yanmış, 600 e yakın ev ise hasar görmüştü. Sağlam kalan bina sayısı ise 600 civarı hane , 1 hamam ,3 cami ve 1 han sağlam kalmıştı.
Uşaklının Sayfiyesi Murat Dağı
Uşak’ta yıkımın boyutları bu kadar büyük olmasına rağmen can kaybı sedece 10 kişi de kalmıştı. Bunun nedeni ise, 400 hane gibi büyük bir rakamdaki Uşaklının Murat Dağında tatilde olmasıydı. 1800 lü yılların Uşak’ın da hane mevcutları bu günkü gibi 4-5 kişi değildi. Hane sayısını en az 6 ortalamayla çarpmak Murat Dağı tatilinde ki Uşaklının sayısı olan 2400-2500 kişilik bir kitleyi ortaya çıkarır.
O dönemler Uşaklının en büyük eğlencesi bunaltıcı yaz aylarında tatilini Murat Dağında geçirmekti. Murat Dağı’na gitmek için at ve katırlarla çekilen arabalar düzülerek büyük bir uğraş verilirdi.
Uşaklının Murat Dağında tatilde olması can kaybını azaltan bir sebep olmasına rağmen şehirde yangın söndürme çabasına katılacak kişi azlığı ise tahribatın boyutuna etki etmişti.