Gastronomi tarihçileri, çorbanın ortaya çıkışı için kültürel bir devrim nitelemesi yapıyor. Çorba; İnsanlığın avcı ve toplayıcı kültüründen tarım kültürüne geçişinin önemli bir sembolü olarak da tanımlanabilir.
İnsanoğlunun MÖ 12.000-11.000’lerde avcılık ve toplayıcılıktan yavaş yavaş yerleşik düzene geçip yaban hayvanlarını evcilleştirerek besin kaynağı olarak kullanmaya başladığı tahmin ediliyor. Koyun ve keçi MÖ 8.000’lerde, inek MÖ 6.000’lerde, manda ise MÖ 4.000’lerde Anadolu ve Orta Doğu’da evcilleştirilmesi sonrası Doğu Avrupa’ya MÖ 6000’de, Afrika Sahra’sına MÖ 5000’de, İngiltere’ye MÖ 4000’de ulaştığı bilinmektedir.
Çorbanın ortaya çıkışı insanoğlunun közleme, kızartma gibi yemek hazırlama yöntemlerinin yanına haşlama usulünü keşfetmesiyle olmuştur.
Pekin Üniversitesi Arkeoloji bölümü 2010 yılında Güney Çin’in Jiangxi eyaletindeki Xianren mağarasında MÖ. 20.000 tarihine ait yemek kapları bulduğunu açıkladı. Bu keşiften önce Arkeoloji dünyası İnsanoğlunun yemek için kaplar kullanmasının hayvan evcilleştirilmesiyle ve tarımın ortaya çıktığı düşünülen neolitik çağda ortaya çıktığı savunuyordu. Buluntular üzerinde yapılan karbon testleri Neolitik Çağdan çok daha önce insanoğlunun yemek için kaplar kullandığını söylüyordu. Yapılan kazılarda ortaya çıkan birçok buluntu içinde topraktan yapılmış bir “Çorba Kasesi” dikkat çekiyordu. Mağarada keşfedilen topraktan yapılma çanak-çömlek üzerindeki yanık izleri, defalarca aynı amaç için kullanıldığını ve içinde bir çeşit sıcak çorba yapıldığını düşündüren yanık izleriyle doluydu. Bu bir çorba kâsesi tarihin bilinen en eski örneği olsa da çok daha eskiye dayanan bir zaman dilimi içinde, toprakta kazılan çukurların hayvan derisi ve / veya bağırsaklarla kaplanıp suyla doldurulduğunu ve içine konan çok sıcak taş parçalarıyla pişirildiği tahmin ediliyor.
(Early Pottery at 20,000 Years Ago in Xianrendong Cave, China, 2012)
İlk çağlarda İnsanoğlu topladığı meyve, sebze ve hayvansal ürünleri çiğ yiyerek beslenme ihtiyacını karşılıyordu. Ateşin keşfiyle közleme ve kızartma usulüyle beslenmeye geçti. İnsanoğlu ateşin yemek üzerindeki etkisini keşfettiği anda, pişirme sanatının geleceğini de belirlemiştir.
Gıdanın direk ateşe temasıyla hazırlanan bu beslenme şeklinden sonra ısıtılan taş oyuklarına doldurulan veya ateş çukurlarına asılı bağırsak torbalarına konulan sıvı-gıda karışımı besinlerin haşlama usulüyle pişirilmesi büyük bir gelişimdi. İnsanlığın tarihsel gelişim sürecinde bu olay büyük bir ilerlemeydi. Taş oyuklarında ve ateş çukurlarına aslı bağırsak haznesinin doldurulmasıyla başlayan haşlama usulü beslenme, iç bükey taş parçalarına ve pişmiş topraktan yapılan kaselere dönüştüğünde ise çorbanın keşfi ile devrimsel bir değişim yaşıyordu.
Müellifi: Ömer AŞCI
© Copyright www.usaktayiz.com tüm hakları saklıdır. Kod, haber, resim, röportaj gibi her türlü içeriğinin tüm telif hakları www.usaktayiz.com.tr ‘a aittir.
www.usaktayiz.com sitesinde yer alan bütün yazılar, materyaller, resimler, ses dosyaları, animasyonlar, videolar, dizayn, tasarım ve düzenlemelerimizin telif hakları 5846 numaralı yasa telif hakları korunmaktadır. Bunlar www.usaktayiz.com ‘un yazılı izni olmaksızın ticari olarak herhangi bir şekilde kopyalanamaz, dağıtılamaz, değiştirilemez, yayınlanamaz.
İzinsiz ve kaynak belirtilmeksizin kopyalama ve kullanımı yapılamaz. www.usaktayiz.com ‘da ki harici linkler ayrı bir sayfada açılır.
Yayınlanan yazı ve yorumlardan yazarları sorumludur. www.usaktayiz.com ‘da hiçbir bildirim yapmadan, herhangi bir zaman değişikliğe gidebilir. Bu sitedeki bilgilerden kaynaklı hataların hiçbirinden sorumlu değildir.
